صنعت ساختمان‌سازی با پیشرفت علوم و تکنولوژی‌های مدرن تحولات بسیار زیادی در مقایسه با دهه‌ها گذشته داشته است و امروزه از تکنیک‌ها، مصالح مدرن و … برای افزایش سرعت، افزایش مقاومت و طول عمر، کاهش هزینه‌ها و … استفاده می‌شود. چندین نوع مختلف از سقف‌ها در ساختمان‌سازی به کار می‌روند که هر کدام می‌توانند مزایا و معایب خاص خود را داشته باشند. سقف وافل از جمله سقف‌هایی است که معمولاً برای فضاهای مسطح به کار می‌رود و می‌تواند قابلیت‌ها، ویژگی‌ها و مزیت‌های متعددی داشته باشد. هرچند که از ایرادتی همچون عبور صدا، نیاز به بتن با کیفیت، محدودیت در سطوح شیب‌دار، هزینه‌بر بودن قالب‌ها، مشکلات قالب برداری نیز برخوردار است. در ادامه مطلب به بررسی معایب سقف وافل و همچنین ویژگی‌های آن پرداخته می‌شود.
سقف وافل چیست؟
سقف وافل چیست ؟ در حقیقت به نوعی سقف بتنی گفته می‌شود که از ظاهر شکیل و زیبایی برخوردار است و از نظر اقتصادی و فنی مزیت‌های متعددی دارد. برای اجرای این سقف از قالب وافل استفاده می‌شود که باعث کاهش وزن مرده ساختمان شده و در نهایت نمای زیبایی به سطح زیرین سقف می‌دهد. این سقف از قرن ۱۹ میلادی تاکنون مورد استفاده بود و تاکنون پیشرفت‌های قابل توجهی داشته است. این سقف‌ها به دو روش وافل یک‌طرفه و وافل دوطرفه اجرا می‌شوند و هر کدام می‌توانند برای سقف‌های مختلفی کاربرد داشته باشند.
معایب سقف وافل
سقف‌های وافل همانند انواع سقف‌های دیگر و انواع سایبان در کنار تمامی مزیت‌هایی که دارد می‌تواند معایب و ایرادات قابل توجهی نیز داشته باشد که مهم‌ترین آنها به شرح زیر می‌باشند:
بالا بودن هزینه بتن
از آنجایی که پاشنه تیرهای متعامد دارای عرض کمی هستند لازم است که حتماً از بتن بسیار باکیفیت برای اجرای با کیفیت تیرچه‌های متعامد استفاده شود. این موضوع می‌تواند هزینه خرید بتن را افزایش بدهد. هرچند که بسیاری از افراد تصور می‌کنند سقف وافل یک سقف ارزان قیمت است. در حقیقت اگر پیمانکار قصد داشته باشد با کیفیت بالایی آن را اجرا کند باید هزینه‌های زیادی تقبل کند.
عبور راحت صوت از سقف
یکی دیگر از مشکلات رایجی که در سقف‌های وافل دیده می‌شود عبور راحت صوت از آن است. این می‌تواند در ساختمان‌های مسکونی مزاحمت زیادی برای ساکنین و افراد ایجاد کند. ساختار قابلمه‌ای شکل این سقف‌ها به شکلی است که فاصله بین دو واحد ساختمانی ۵ تا ۷ سانتی‌متر خواهد بود و این از مهم‌ترین معایب سقف وافل است چرا که انتقال صدا از آن بسیار راحت است به همین دلیل است که امروزه استفاده از یونولیت سقفی در صنعت ساختمان‌سازی بسیار رایج شده است. برای انجام عایق‌بندی سقف از نظر صوت نیز نیاز به هزینه‌های زیادی هست و در نهایت هزینه‌های ساخت ساختمان افزایش می‌یابد.
عایق نامناسب حرارت و برودت
یکی دیگر از بزرگ‌ترین مشکلات سقف‌های وافل عدم عایق‌بندی مناسب در برابر حرارت و برودت است. همان‌طور که گفته شد این سقف‌ها از ضخامت کمی برخوردارند و می‌توانند به راحتی انرژی حرارتی و سرما را انتقال بدهند. به همین دلیل است که امروزه از سقف‌های وافل برای ساختمان‌های مسکونی کمتر استفاده می‌شود. در صورتی که از این سقف‌ها برای ساختمان‌های مسکونی استفاده شود لازم است که هزینه‌های بیشتری برای عایق‌کاری ساختمان از نظر صوت، حرارت و برودت انجام شود. در مقاله‌ای تحت عنوان سقف اینتل دک چیست به بررسی مزایا و معایب آنها پرداخته شده که در اصل برای برطرف کردن مشکل سقف‌های وافل در دهانه‌های بزرگ و متوسط استفاده می‌شوند.
قالب برداری سخت
از دیگر معایب سقف وافل می‌توان به قالب برداری سخت آن اشاره کرد. باتوجه به آنکه قالب‌های این سقف از چهار طرف توسط بتن تحت فشار قرار می‌گیرند خارج کردن آنها می‌تواند مشکلات و چالش‌های متعددی همچون زمان‌بر بودن، ایجاد خطرات جانی برای نیروهای انسانی و … داشته باشد. همچنین این قالب‌ها در زمان اجرا می‌توانند از جای خود حرکت داده شود و در نهایت کیفیت بتن‌ریزی کاهش پیدا کند.
بالا بودن هزینه قالب‌های وافل
قالب‌های وافل برخلاف قالب‌های چوبی از قیمت بالایی برخوردار هستند و خرید آنها به هیچ عنوان برای کارفرمایانی که فقط یک یا چند ساختمان می‌سازند به‌صرفه نخواهد بود. همچنین اجاره این قالب‌ها می‌تواند هزینه‌های زیادی در بر داشته باشد و در نهایت هزینه‌های ساخت‌وساز افزایش پیدا می‌کند.
از دیگر معایب سقف وافل می‌توان به مواردی همچون نیاز به تخصص و مهارت بالا برای اجرا، امکان آسیب‌دیدگی در صورت عبور تأسیسات از آن، عدم استفاده در سطوح شیب‌دار و … اشاره کرد که باعث می‌شوند استفاده از این سقف‌ها در بسیاری از ساختمان‌ها و پروژه‌ها به‌صرفه نباشد. در مقاله دیگری تحت عنوان سقف کامپوزیت چیست به بررسی سقف‌های کامپوزیتی، مزایا و معایب آنها پرداخته شده که می‌تواند اطلاعات مناسبی به خوانندگان ارائه کند.
در تصویر بالا، با توجه به اعلام هلدینگ عبدالباقی در صفحه اینستاگرام، از سقف وافل در زیرساخت های متروپل استفاده شده بود.
بهترین جایگزین برای سقف وافل
با توجه به ایرادات و معایبی که برای سقف‌های وافل عنوان شد اجرای این سقف‌ها برای ساختمان‌های مسکونی نمی‌تواند منطقی و به‌صرفه باشد. به همین دلیل امروزه به‌جای سقف‌های وافل در ساختمان‌های مسکونی از سقف‌های یونولیتی استفاده می‌شود. در حقیقت سقف‌های یونولیت مزیت‌های بسیار زیادی دارند. مهم‌ترین آنها شامل مقاومت بالا در برابر رطوبت و صوت، مقاومت در برابر حرارت، وزن بسیار سبک، اجرای سریع، هزینه‌های کمتر از سایر سقف‌ها، قابلیت بازیافت، طول عمر بسیار زیاد، مقاومت در برابر ضربه و فشار و … می‌باشند. سقف فومی یا پلاستوفوم می‌تواند بهترین و مناسب‌ترین جایگزین برای سقف‌های وافل باشد.
جمع بندی نهایی
هرچند که سقف‌های وافل از قرن ۱۹ تاکنون در بسیاری از پروژه‌های ساختمانی مورد استفاده قرار می‌گیرند. این سقف‌ها می‌توانند معایب و ایراداتی همچون قالب برداری سخت، نیاز به بتن بسیار باکیفیت، عدم عایق در برابر صوت، عدم عایق در برابر حرارت و برودت، هزینه‌های بالای قالب‌ها و … داشته باشند به همین دلیل امروزه در صنعت ساختمان‌سازی کمتر مورد استفاده قرار می‌گیرند و سقف‌های یونولیتی می‌توانند بهترین جایگزین برای آنها باشند.
